Techniki zwiększające skuteczność uczenia się. Cz. 1

Uczenie się bywa czynnością mało lubianą. Rzadko zdarza się aby ktoś robił to dla samej tylko przyjemności, chyba że dziedzina, którą przyswaja jest przedmiotem jego zainteresowania.

Zwiększenie skuteczności uczenia się zależy od kilku czynników podstawowych:
– motywacji do nauki,
– pozytywnego nastawienia do procesu uczenia się,
– zainteresowania przedmiotem,
– uwagi,
– koncentracji,
– zrozumienia materiału,
– indywidualnego podejścia do sposobu uczenia się oraz rytmów psycho-fizycznych osoby,
– miejsca nauki,
– czasu pracy oraz odpoczynku,
– systematyczności,
– sposobów pracy, zapamiętywania oraz powtarzania materiału.

MOTYWACJA DO NAUKI- to cel, dla którego osoba chce poświęcić swój czas oraz zaangażowanie na naukę.

POZYTYWNE NASTAWIENIE DO PROCESU UCZENIA SIĘ- jeśli osoba zna swoją motywację podjęcia nauki łatwiej jej nastawić się pozytywnie do procesu przyswajania wiedzy. Pozytywne nastawienie zaś, na co wskazuje wiele badań, zmniejsza napięcie organizmu, niweluje skutki stresu oraz daje nadzieję na osiągnięcie celu. Zwiększenie pozytywnego nastroju można uzyskać świadomie go wywołując np. zrobić dla siebie coś miłego przed przystąpieniem do nauki, obiecać sobie coś miłego po zakończeniu nauki, być w optymalnym stanie psycho-fizycznym (przed nauką unikać sinych negatywnych emocji, byćw sam raz najedzonym i wypoczętym), zrobić kilka ćwiczeń fizycznych przed nauką.

ZAINTERESOWANIE PRZEDMIOTEM, UWAGA, KONCENTRACJA, ZROZUMIENIE MATERIAŁU- czynniki te łączą się ze sobą. Zainteresowanie przedmiotem nauki zwiększa skupienie uwagi oraz koncentrację na nim, co z kolei sprzyja zrozumieniu materiału. I odwrotnie- zrozumienie materiału zwiększa zainteresowanie przedmiotem, a to sprzyja chęci skupienia uwagi oraz koncentracji na nim. Skupienie uwagi jest najskuteczniejsze, gdy towarzyszy mu postanowienie zapamiętania.

INDYWIDUALNE PODEJŚCIE DO SPOSOBÓW UCZENIA SIĘ ORAZ RYTMÓW PSYCHO-FIZYCZNYCH OSOBY- sprawia, że osoba uzyskuje maksymalny skutek ze swojego działania. Wszystkie techniki uczenia się mogą okazać się nieskuteczne jeśli nie będą szły w parze z tym, czego potrzebuje dana osoba. Sztuczne dostosowywanie się do podanych w literaturze sposobów nauki, podziału pracy, odpoczynku oraz najlepszego czasu nie da efektu jeśli dana osoba wypracowała już sobie własne skuteczne sposoby pracy połączone z jej indywidualnym rytmem np. ktoś może pracować efektywniej w nocy niż rano, chociaż statystyczne badania wykazują odwrotne wyniki.

MIEJSCE NAUKI- powinno być dostosowane do nauki i wydzielone do tego. Najlepiej siedzieć przy biurku lub stole z wyprostowanym kręgosłupem mając po lewej stronie światło (leżenie na kanapie itp.pozycje zwiększają rozleniwienie i nie sprzyjają koncentracji). Pomieszczenie powinno być wywietrzone oraz z dala od źródeł hałasu. Przydatna jest możliwość spojrzenia od czasu do czasu na przyrodę lub kwiat doniczkowy dla odprężenia wzroku. Nauce sprzyja, co wykazały badania dr Łozanowa i in. Z instytutu Sugestologii w Sofii, muzyka w rytmie 60 taktowym np. Vivaldi „Zima. Cztery pory roku”, Bach „Aria na strunie G”, Mozart „Symfonia Praska”, Beethoven „Koncert skrzypcowy op.61 D- dur”, Brahms „Koncert skrzypcowy op.26 nr1 g- moll”, Chopin-walce, Haydn „Symfonia nr67 Fdur i nr68 C- dur”. Skuteczność uczenia się aktywizują również olejki eteryczne: bazyliowy i rozmarynowy oraz, z litoterapii, kamienie: sugilit i labradoryt.

CZAS PRACY I ODPOCZYNKU ORAZ SYSTEMATYCZNOŚĆ- osoba powinna wypracować własny rytm uwzględniający te czynniki. Wiadomo iż materiał do nauki powinien być podzielony na partie oraz że różne dziedziny wiedzy należy przeplatać. Należy
zaczynać naukę od sporządzenia planu pracy, przerw i powtórzeń, łatwiejszych zagadnień (dla zaktywizowania pracy mózgu), następnie trudniejsze (zebranie materiału, ogólne przejrzenie go i zrobienie notatek), potem znów coś łatwiejszego i gruntowniejsze przyswojenie materiału trudnego. Plan powinien odnosić się do całości oraz części materiału. Najlepiej robić mind- mapy (o tym dalej). Po każdej części krótka przerwa, po większej części długa. Uczenie się na bieżąco polega na powtórzeniu materiału zaraz po powrocie z miejsca nauki, następnie jeszcze raz za godzinę lub po odrobieniu innych zadań oraz na drugi dzień i kilka dni po, a także po miesiącu. Przygotowanie się do egzaminów najlepiej zacząć na 2 miesiące przed terminem, jeśli jest kilka przedmiotów. Na każdy należy przeznaczyć co najmniej tydzień. W każdym tygodniu powtarzać po 2 kontrastujące przedmioty. Są to klasyczne sposoby nauki. O przyspieszonym uczeniu poniżej. Dzień przed egzaminem i w trakcie najlepiej nie powtarzać (materiał musi “ułożyć się” w głowie). Przed wyjściem na egzamin można tylko przejrzeć mind- mapy.