Asertywność to coraz bardziej popularne słowo. Treningi asertywności cieszą się niegasnącym zainteresowaniem nie tylko wśród kierowników, handlowców, managerów, ale są oferowane również osobom uzależnionym, alkoholikom, narkomanom. Na czym dokładnie polegają zachowania asertywne? Czy asertywność to tylko odważne mówienie „nie”? Czy asertywność przydaje się w komunikacji międzyludzkiej? Jakie są jej zalety i dlaczego bycie asertywnym jest tak ważne?\

1. Co to jest asertywność

Pojęcie asertywność lokuje się bardzo często w tematyce zdrowia psychicznego. Oznacza to, że asertywność zazębia się i współwystępuje niejako z ludzkimi kompetencjami radzenia sobie z wymaganiami życia, co przekłada się na indywidualny rozwój i zadowolenie z siebie.

Nie ma precyzyjnej definicji asertywności. Istnieje wiele wyjaśnień roboczych asertywności, a każde z nich akcentuje inny aspekt asertywności.

Niektórzy teoretycy podkreślają, że asertywność to rodzaj kompetencji społecznej, zapewniającej skuteczne funkcjonowanie w relacjach z osobami, umiejętność adaptacji do wymagań społeczno-kulturowych, wytrwałe dochodzenie do realizacji celów osobistych.

Jeszcze inni twierdzą, że asertywność to składowa inteligencji emocjonalnej, a pozostali, że zachowania asertywne przesądzają o jakości komunikacji.

2. Asertywność, czyli przeciwstawianie się

Bez wątpienia każde z podejść w rozumieniu asertywności jest słuszne. Najczęściej asertywność jako zdolność komunikacyjną przeciwstawia się dwóm innym skrajnym zachowaniom – agresji i uległości. Zasadniczo w relacjach międzyludzkich, podczas dyskusji, rozmów, kłótni, człowiek może wybrać spośród trzech różnych form reakcji:

A. zachowania agresywne – naruszenie terytorium drugiej osoby poprzez atak, złość, gniew, agresję słowną, wyzwiska, etykietowanie, poniżanie, szantaż emocjonalny, krzyki, narzucanie swojego zdania, a nawet przemoc fizyczna, np. rękoczyny; B. zachowania uległe – wycofanie się z dyskusji, konformizm, podporządkowanie się zdaniu innych, nawet wbrew własnym przekonaniom i sądom; C. zachowania asertywne – najbardziej konstruktywne w porozumiewaniu się obu stron, uwzględniające zarówno zdanie jednego rozmówcy, jak i drugiego oraz pragnienie wypracowania wspólnego rozwiązania, nieraniącego żadnego z rozmówców.

Własną postawę asertywną można pogłębiać, dzięki pomocy psychoterapeuty, psychologa oraz różnego rodzaju kursów, dedykowanych rozwojowi tejże umiejętności – treningom asertywności. Pomocna może się okazać również literatura specjalistyczna w formie poradników dostępnych w księgarniach.

koniec cz. I