FRANCUSKI – 1d T

21.12.21 Temat: Tworzenie form rodzaju żeńskiego  przymiotników i rzeczowników.

Witam wszystkich uczniów

Dzisiejsza lekcja jest wam po części znana, gdyż już kiedyś zajęliśmy się tym tematem. Oczywiście możecie jeszcze spojrzeć do waszych podręczników odnośnie tego tematu.

W języku francuskim, w przeciwieństwie do polskiego, są tylko dwa rodzaje: męski – masculin i żeński – féminin. Aby zrobić rodzaj żeński przymiotnika trzeba zmienić jego końcówkę, i jak się zapewne domyślacie nie jest to jedna jedyna końcówka. O nie! Końcówka przymiotnika rodzaju żeńskiego zmienia się w zależności od tego, jaką końcówkę ma przymiotnik rodzaju męskiego. Na szczęście są zasady, które pomogą nam to usystematyzować.

Oto zasady:

1) w większości przypadków rodzaj żeński tworzymy poprzez dodanie litery -e do przymiotnika w rodzaju męskim:

masculin rodzaj męski
noir czarny
bleu niebieski
intelligent inteligentny
aimé lubiany

 

féminin rodzaj żeński
noire czarna
bleue niebieska
intelligente inteligentna
aimée lubiana

Uwaga! Jeśli -e dodamy do przymiotników zakończonych na spółgłoskę, której nie wymawiamy np.: grand, polonais, petit, etc. to dodanie -e powoduje, że spółgłoska ta jest wymawiana w rodzaju żeńskim, np.:

masculin rodzaj męski
grand duży
polonais polski
américain amerykański
vert zielony

 

féminin rodzaj żeński
grande duża
polonaise polska
américaine amerykańska
verte zielona

2) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na -et, -er, to w rodzaju żeńskim dodajemy -e, a nad pierwszym „e” stawiamy akcent np.:

masculin rodzaj męski
secret tajny
incomplet niekompletny
léger lekki
dernier ostatni

 

féminin rodzaj żeński
secrète tajna
incomplète niekompletna
légère lekka
dernière ostatnia

3) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na -e, jego forma żeńska jest dokładnie taka sama pod względem pisowni i wymowy, np.:

masculin rodzaj męski
rapide szybki
calme spokojny
orange pomarańczowy
facile łatwy

 

féminin rodzaj żeński
rapide szybka
calme spokojna
orange pomarańczowa
facile łatwa

 

Oczywiście są jeszcze inne reguły bardziej zaawansowane, ale to kiedy indziej.

 

Rodzaj rzeczownika

W języku francuskim wyróżniamy tylko dwa rodzaje:

– rodzaj męski – masculin
– rodzaj żeński – féminin

Rodzaj męski i żeński rzeczowników

  • Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „er” zmieniają końcówkę na „ère” w rodzaju żeńskim.

    Berger – bergère (pasterz, pasterka),
    boucher – bouchère (rzeźnik),
    boulanger – boulangère (piekarz),
    fermier – fermière (fermer),
    épicier – épicière

    • Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „en”, „on” lub „et” podwajają ostatnią spółgłoskę przed „e” w rodzaju żeńskim.

    Chien – chienne (pies, suka),
    breton – bretonne,
    cadet – cadette

    • Reguła ta dotyczy również rzeczowników zakończonych w rodzaju męskim na „at”, „an” i „ot”

    chat- chatte (kot, kotka), sot- sotte (głupiec), paysan- paysanne (wieśniak, wieśniaczka), Jean – Jeanne (Jan, Janina)

    • Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „e” w rodzaju żeńskim maja końcówkę „esse”.

    âne – ânesse (osioł, oślica),
    comte – comtesse (hrabia, hrabina),
    hôte – hôtesse (gospodarz domu, gospodyni)

    • Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „eur” zmieniają końcówkę na „euse” w rodzaju żeńskim.

    vendeur – vendeuse (sprzedawca, sprzedawczyni),
    danseur- danseuse (tancerz, tancerka),
    joueur- joueuse (gracz, grająca)

    • Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „teur” zmieniają końcówkę na „trice” lub „teuse” w rodzaju żeńskim.

    instituteur – institutrice (wychowawca, wychowawczyni),
    lecteur – lectrice (lektor, lektorka),
    moniteur – monitrice (instruktor, instruktorka),
    spectateur – spectatrice (widz),
    traducteur – traductrice (tłumacz, tłumaczka),
    menteur – menteuse (kłamca, kłamczcha),
    chanteur – chanteuse (piosenkarz, piosenkarka),
    flatteur – flatteuse (pochlebca),
    porteur – porteuse (nosiciel, nosicielka)

    • Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „f” zmieniają końcówkę na „ve” w rodzaju żeński.

    naïf – naïve (naiwny, naiwna),
    sportif – sportive (sportowiec, sportsmenka),
    veuf – veuve (wdowiec, wdowa)

    • Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „el” lub „eau” zmieniają końcówkę na „elle” w rodzaju żeńskim.

    Chameau – chamelle,
    jumeau – jumelle,
    nouveau – nouvelle

    • Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „x” lub „eux” zmieniają końcówkę na „se” w rodzaju żeńskim.

    jaloux – jalouse,
    époux – épouse,
    peureux – peureuse,
    religieux – religieuse

To, tak w wielkim skrócie.

 

Oczywiście mam nadzieję, że oprócz reguł, nauczycie się też kilku słówek w rodzaju męskim i żeńskim

 

Miłej pracy

 

Pozdrawiam