21.12.21 Temat: Tworzenie form rodzaju żeńskiego przymiotników i rzeczowników.
Witam wszystkich uczniów
Dzisiejsza lekcja jest wam po części znana, gdyż już kiedyś zajęliśmy się tym tematem. Oczywiście możecie jeszcze spojrzeć do waszych podręczników odnośnie tego tematu.
W języku francuskim, w przeciwieństwie do polskiego, są tylko dwa rodzaje: męski – masculin i żeński – féminin. Aby zrobić rodzaj żeński przymiotnika trzeba zmienić jego końcówkę, i jak się zapewne domyślacie nie jest to jedna jedyna końcówka. O nie! Końcówka przymiotnika rodzaju żeńskiego zmienia się w zależności od tego, jaką końcówkę ma przymiotnik rodzaju męskiego. Na szczęście są zasady, które pomogą nam to usystematyzować.
Oto zasady:
1) w większości przypadków rodzaj żeński tworzymy poprzez dodanie litery -e do przymiotnika w rodzaju męskim:
masculin | rodzaj męski |
noir | czarny |
bleu | niebieski |
intelligent | inteligentny |
aimé | lubiany |
féminin | rodzaj żeński |
noire | czarna |
bleue | niebieska |
intelligente | inteligentna |
aimée | lubiana |
Uwaga! Jeśli -e dodamy do przymiotników zakończonych na spółgłoskę, której nie wymawiamy np.: grand, polonais, petit, etc. to dodanie -e powoduje, że spółgłoska ta jest wymawiana w rodzaju żeńskim, np.:
masculin | rodzaj męski |
grand | duży |
polonais | polski |
américain | amerykański |
vert | zielony |
féminin | rodzaj żeński |
grande | duża |
polonaise | polska |
américaine | amerykańska |
verte | zielona |
2) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na -et, -er, to w rodzaju żeńskim dodajemy -e, a nad pierwszym „e” stawiamy akcent np.:
masculin | rodzaj męski |
secret | tajny |
incomplet | niekompletny |
léger | lekki |
dernier | ostatni |
féminin | rodzaj żeński |
secrète | tajna |
incomplète | niekompletna |
légère | lekka |
dernière | ostatnia |
3) jeśli przymiotnik rodzaju męskiego kończy się na -e, jego forma żeńska jest dokładnie taka sama pod względem pisowni i wymowy, np.:
masculin | rodzaj męski |
rapide | szybki |
calme | spokojny |
orange | pomarańczowy |
facile | łatwy |
féminin | rodzaj żeński |
rapide | szybka |
calme | spokojna |
orange | pomarańczowa |
facile | łatwa |
Oczywiście są jeszcze inne reguły bardziej zaawansowane, ale to kiedy indziej.
Rodzaj rzeczownika
W języku francuskim wyróżniamy tylko dwa rodzaje:
– rodzaj męski – masculin
– rodzaj żeński – féminin
Rodzaj męski i żeński rzeczowników
- Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „er” zmieniają końcówkę na „ère” w rodzaju żeńskim.
Berger – bergère (pasterz, pasterka),
boucher – bouchère (rzeźnik),
boulanger – boulangère (piekarz),
fermier – fermière (fermer),
épicier – épicière• Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „en”, „on” lub „et” podwajają ostatnią spółgłoskę przed „e” w rodzaju żeńskim.
Chien – chienne (pies, suka),
breton – bretonne,
cadet – cadette• Reguła ta dotyczy również rzeczowników zakończonych w rodzaju męskim na „at”, „an” i „ot”
chat- chatte (kot, kotka), sot- sotte (głupiec), paysan- paysanne (wieśniak, wieśniaczka), Jean – Jeanne (Jan, Janina)
• Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „e” w rodzaju żeńskim maja końcówkę „esse”.
âne – ânesse (osioł, oślica),
comte – comtesse (hrabia, hrabina),
hôte – hôtesse (gospodarz domu, gospodyni)• Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „eur” zmieniają końcówkę na „euse” w rodzaju żeńskim.
vendeur – vendeuse (sprzedawca, sprzedawczyni),
danseur- danseuse (tancerz, tancerka),
joueur- joueuse (gracz, grająca)• Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „teur” zmieniają końcówkę na „trice” lub „teuse” w rodzaju żeńskim.
instituteur – institutrice (wychowawca, wychowawczyni),
lecteur – lectrice (lektor, lektorka),
moniteur – monitrice (instruktor, instruktorka),
spectateur – spectatrice (widz),
traducteur – traductrice (tłumacz, tłumaczka),
menteur – menteuse (kłamca, kłamczcha),
chanteur – chanteuse (piosenkarz, piosenkarka),
flatteur – flatteuse (pochlebca),
porteur – porteuse (nosiciel, nosicielka)• Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „f” zmieniają końcówkę na „ve” w rodzaju żeński.
naïf – naïve (naiwny, naiwna),
sportif – sportive (sportowiec, sportsmenka),
veuf – veuve (wdowiec, wdowa)• Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „el” lub „eau” zmieniają końcówkę na „elle” w rodzaju żeńskim.
Chameau – chamelle,
jumeau – jumelle,
nouveau – nouvelle• Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „x” lub „eux” zmieniają końcówkę na „se” w rodzaju żeńskim.
jaloux – jalouse,
époux – épouse,
peureux – peureuse,
religieux – religieuse
To, tak w wielkim skrócie.
Oczywiście mam nadzieję, że oprócz reguł, nauczycie się też kilku słówek w rodzaju męskim i żeńskim
Miłej pracy
Pozdrawiam